Heinz Guderian
Opkomst en ondergang van de Duitse Panzerwaffe
Jaap Jan Brouwer
380 pp, € 20,95
isbn/issn: 9789059116153
ill.

Heinz Guderian

(recensie: Paul Hendriks)

Uitgeverij Aspekt heeft een zeer divers fonds aan auteurs. Levend of overleden, binnenlands of buitenlands, politici of historici. Van Philomena Bijlhout tot Nanda van der Zee en van Werner Maser tot Jaap Jan Brouwer. Een deel van de publicaties handelt over de Tweede Wereldoorlog en wat daarmee samenhangt. Van de hand van Werner Maser verscheen in 2007 de 3e druk van zijn oorspronkelijk in het Duits geschreven werk over de politieke carrière van Hermann Göring. De gerenomeerde historicus Maser leverde hier een gedegen geschiedwerk af over een kleurrijk personage uit de hofkliek van Hitler, waarbij de nadruk lag op een nog niet zo diepgaand onderzocht gebied, namelijk de politiek. De reden dat ik dit benadruk bij aanvang van een recensie van een werk over Heinz Guderian, is dat Maser professioneel historicus is, die zijn boek over Göring besluit met een uitgebreid notenapparaat en een personenregister.

Jaap Jan Brouwer is een amateur. Een amateur met veel kennis van zaken met betrekking tot het door hem beschreven onderwerp, maar als historicus toch een amateur. Wanneer we zijn boek ter hand nemen, komen we niettemin veel te weten over Heinz Guderian en zijn rol als een van de grondleggers van de Duitse Panzerwaffe. Dit boek gaat in op de rol van Guderian bij de ontwikkeling van het denken over de toekomstige rol van de tank, een van de innovaties uit de Eerste Wereldoorlog. Het volgt hem in de jaren twintig en dertig tijdens het ontwikkelen van het concept van de Blitzkrieg en in zijn rol als bevelhebber in de Polenveldtocht, de meidagen van 1940 en de Ruslandveldtocht in 1941.

Guderian staat te boek als de grote bedenker van het concept Blitzkrieg, maar dat is iets waar de auteur kanttekeningen bij plaatst. Hij laat zien dat naast Guderian ook andere officieren zich tijdens het interbellum bezig hielden met de ontwikkeling van een nieuwe doctrine en nieuwe gevechtsvoertuigen. Brouwer beschrijft op boeiende wijze de militaire successen van de generaal en plaatst deze in de context van de opkomst en de ondergang van het Duitse tankwapen. Er wordt ook ingegaan op de geallieerde gedachtegang over de gemechaniseerde bewegingsoorlog en de ontwikkeling van de Amerikaanse, Franse en Britse tanktypes.

Brouwer schrijft prettig en met kennis van zaken. Dat ik hem toch een amateur noem, komt doordat bij een onderwerp waarbij zoveel verschillende personen en tanktypes de revue passeren, een personen- en zakenregister zeker op zijn plaats was geweest. Achterin staat een literatuurlijst van 40 titels. Persoonlijk had ik graag ook een notenapparaat gezien.

Jaap Jan Brouwer (1957) studeerde medicijnen en rechten in Groningen. Hij schrijft boeken over militaire historie. Eerder verschenen van zijn hand: Schaduwen in de woestijn, een diepgravende analyse van de ontwikkeling van de Britse en Duitse legers en hun confrontatie in Noord-Afrika, en Het oostfront, een verrassend nieuwe kijk op de strijd tussen Duitsland en de Sovjet-Unie.


 

Drs. Paul Hendriks
 

Trefwoorden: Duitsland, Nieuwe tijd, Heinz Guderian, Eerste Wereldoorlog, Tweede Wereldoorlog, Militaire geschiedenis, Tanks, Blitzkrieg, Panzerwaffe.