Deze bronnenuitgave is het resultaat van een initiatief dat al in 1963 werd geboren. Toen vatte de Stichting H.J. Duyvisfonds het plan op, om alle Amsterdamse vroedschapresoluties tussen 1536 en 1795 uit te geven. Praktische problemen beperkten aanvankelijk de haalbaarheid tot de periode 1536-1578, maar ook die laatste datum bleek te hoopvol. Om die reden houdt dit deel, het tweede in de reeks, in 1565 op. In 1986 verscheen de voorganger van deze uitgave, die de resoluties tussen 1536 en 1550 bevat, maar waarin ook Amsterdamse resoluties uit andere bronnen werden opgenomen, zodat feitelijk al in 1490 wordt begonnen. Dit tweede deel bevat geen andere zaken.
In 1986 was digitalisering van bronnen nog maar net begonnen. Logisch dus dat de resoluties in boekvorm verschenen. Dat het hele project zoveel tijd in beslag nam, kwam doordat de archivalia eerst moesten worden getranscribeerd, vervolgens moest aanvullend (achtergrond-) onderzoek plaatsvinden alvorens tot publicatie kon worden overgegaan. Het leeuwendeel van dit werk werd uitgevoerd door Van der Laan, die echter overleed voordat het boek het licht zag. Bessem heeft de laatste hand gelegd aan de uitgave en voerde alles in de computer in.
Dit tweede deel bevat de resoluties van een interessante periode: het eindjaar ligt tenslotte luttele maanden voor de beeldenstorm. De verwachting is gewettigd, dat de opkomende Hervorming regelmatig tot beraadslagingen in de Amsterdamse vroedschap zullen hebben geleid. Niets is minder waar. De vroede vaderen blijken zich, volgens deze resoluties, vooral bezig te houden met ruimtelijke ordening, economie, financiën, oorlog en natuurlijk de eigen bestuursorganisatie. Regelmatig wordt overlegd over de grote geldleningen die de nieuwe soeverein, Filips II, van de Hollanders wenst. Dat hangt samen met de oorlog met Frankrijk waarin hij gewikkeld is. Die oorlog baart ook de Amsterdammers zorgen. Er worden schepen uitgerust om de Noordzee te beveiligen en met name de haringvloot tegen de Franse oorlogsbodems te beschermen.
Veel aandacht gaat ook uit naar de aankoop van huizen, die bijvoorbeeld in de weg staan om wegen of kanalen te verbreden of sluizen te verbeteren. De im- en export van graan komt eveneens vaker aan de orde, terwijl het aanstellen of ontslaan van functionarissen, overleg met bestuursorganen als de Staten van Holland, de Raad van State of de Staten van Utrecht ook nogal wat tijd vragen. Het is natuurlijk een chronologische lijst van vergaderverslagen. Er zit geen echt verhaal in, en rijp en groen wordt door elkaar behandeld. Het is een beeld van de tijd. Dit is waarmee het stadsbestuur zich in deze periode onledig hield.
Een bronnenuitgave staat of valt met een goede index en daarin hebben de auteurs veel tijd geïnvesteerd. Er is zowel een index op plaatsnaam, op adressen in Amsterdam, op zaken als op personen. Die informatie is anders feitelijk onvindbaar. Een vraag blijft echter: is het in deze tijd nog wel nuttig, om bronnenuitgave op papier te doen? Dit hoort toch eigenlijk op internet, of in ieder geval vergezeld van een cd-rom met zoekmogelijkheden.
Fred Vogelzang
Trefwoorden: Nederland, Amsterdam, 16e eeuw, Vroedschapsresoluties, Bronnenuitgave